De foto’s van het trafohuisje, inclusief het verhaal komen van deze week van Bertie van haar website Bertiebo Ik laat haar dan ook verder aan het woord
Ha Sjoerd.
Gisteren liep ik door onze stad door een straat waar ik normaal nooit kom. En daar was weer eens een huisje. Eentje met stijlkenmerken van de Amsterdamse school. Ik heb even gezocht en het huisje hoek Gasfabriekstraat – Gerritsland, is ontworpen door de architect J. B. van Loghem. En op de site van de Vereniging Oud-Hoorn vond ik nog meer info:
Op de bij deze stijl behorende expressieve wijze zijn op de gevelstenen een uit volle borst kraaiende haan en een vervaarlijk uitziende en blaffende buldog afgebeeld. Als we een relatie leggen tussen de bestemming van het bouwwerkje en de afbeeldingen op de stenen dan ligt zowel de waarschuwende boodschap van de haan (‘weest op uw hoede voor brand en vuur’) als die van de buldog (‘treedt niet onbevoegd binnen wegens levensgevaar’) voor de hand. Het transformatorhuisje houdt verband met de aanleg van het Hoornse elektriciteitsnet en maakt deel uit van een groepje van drie van deze huisjes in de Hoornse binnenstad. In 1914 bouwde de K.E.M. (Kennemer Electriciteits Maatschappij) in de Achterstraat het eerste transformatorhuisje. Het tweede huisje werd in 1934 in de Trommelstraat gebouwd en het derde in 1939 op het Gerritsland.
Alle huisjes zijn ontworpen door architect J.B. van Loghem. Het eerste wijkt in zijn vormgeving af van de twee latere. In 1914 was een “electriciteitshuisje” nog een vrij nieuw verschijnsel. Aanvankelijk vroeg men zich af welke architectuur bij de elektriciteit(svoorziening) als nieuw fenomeen behoorde, precies zoals deze vraag in het begin ook relevant was bij het bouwen van bijvoorbeeld spoorwegstations en postkantoren. Enige jaren na 1914 bood J.B. van Loghem de K.E.M. een gestandaardiseerd basisontwerp aan, en volgens dit ontwerp zijn de twee laatste huisjes van het groepje tot stand gekomen.
In de hele provincie komt men transformatorhuisjes tegen die volgens dit concept gebouwd zijn, en zij bevatten allemaal dezelfde twee gevelsteentjes. Een duidelijker herkenningsteken is niet denkbaar. Deze stenen dienen dan ook niet louter een architecturaal of ornamenteel doel, maar hebben wel degelijk een boodschap of mededeling: echte gevelstenen dus. Zij zijn mooie voorbeelden van wat modernere gevelstenen uit de eerste helft van de vorige eeuw.
bVision.nl een Parkstad Limburg blog uit Hoensbroek
